Չիպոլինոյի արկածները | Գլուխ տասնհինգերորդ

Որ բացատրում է նախորդ գլուխը

Իսկ ահա թե ինչ էր պատահել։ Մորին, որ գիտեր ամրոցում տեղի ունեցող ամեն մի իրադարձություն, վազեց անտառ և Բողկին պատմեց սինյոր Սիսեռիկին սպառնացող վտանգի մասին։ Իսկ Բողկը դա անմիջապես հայտնեց իր բարեկամ Չիպոլինոյին։ Նա Չիպոլինոյին գտավ քավոր Դդումի տնակից ոչ այնքան հեռու ընկած մի անձավում, որտեղ տղան թաքնվում էր մնացած փախստականների հետ։
Չիպոլինոն ուշադիր լսեց, իսկ հետո վարպետ Խաղողից բիզը խնդրեց, որ ծոծրակը քորի, քանի որ հարցը շատ լուրջ էր, և որևէ ելք գտնելու համար անհրաժեշտ էր մի լավ քորվել։

Մի քիչ մտածելով Չիպոլինոն բիզը վերադարձրեց վարպետ Խաղողին և կարճ ասաց․

― Շնորհակալություն, գիտեմ, թե ինչ պիտի անել։

Եվ անմիջապես վազելով ինչ֊որ տեղ գնաց։ Ոչ ոք չկարողացավ հարցնել, թե ինչ է նա մտածել։

Քավոր Դդումը խորը հառաչելով, ասաց․

― Ախր եթե Չիպոլինոն ասում է, որ մի բան հնարել է, հանգիստ մնացեք, նա շուտով ամեն ինչ կկարգավորի։

Սակայն Չիպոլինոն շատ թափառեց դաշտերում ու մարգագետնում՝ մինչև գտավ իր փնտրածը։ Վերջապես հասավ ամբողջովին փխրուն հողաթմբերով ծածկված մի մարգագետին։ Ամեն րոպե այստեղ սունկի նման մի նոր փխրուն հողաթումբ էր բարձրանում։

― Չիպոլինոն որոշեց սպասել։ Եվ ահա, երբ մի թումբ բարձրացավ համարյա թե նրա ոտների մոտ, նա ծունկի իջավ և կանչեց․

― Սինյո՛ր Խլուրդ, սինյո՛ր Խլուրդ, այդ ես եմ, Չիպոլինոն։

― Հը՛մ, այդ դո՞ւք եք, ― պատասխանեց Խլուրդը չորությամբ, ― ճիշտն ասած, մեր առաջին հանդիպումից հետո ես միայն կիսով չափ կուրացա։ Երևի դուք մի նոր ստորերկրյա ճանապարհորդություն եք առաջարկում, որն ինձ լրիվ կզրկի տեսողությունից։

― Այդպես մի՛ ասեք, սինյոր Խլուրդ, ես երբեք չեմ մոռանա ձեր լավությունը։ Ձեր շնորհիվ ես հանդիպեցի իմ բարեկամներին։ Մեզ հաջողվեց ազատվել, ու մենք մեզ համար ժամանակավոր ապաստարան ճարեցինք մոտակա անձավում։

― Շնորհակալ եմ նորության համար, բայց այդ ինձ բոլորովին չի հետաքրքրում, ցտեսություն։

― Սինյոր Խլուրդ, լսեցեք ինձ, սինյոր Խլուրդ, ― ձայն տվեց Չիպոլինոն։

― Ի՞նչ արած, խոսեցեք, միայն մի՛ կարծեք, թե ես ձեզ առաջվա պես կօգնեմ։

― Գործը ոչ թե ինձ է վերաբերում, այլ մեր գյուղական փաստաբանին, որին Սիսեռիկ են ասում։ Նրան վաղը առավոտյան կախելու են։

― Շատ էլ լավ կանեն, ― բարկացած պատասխանեց Խլուրդը, ― ես հաճույքով կօգնեի, որ պարանը գցեն նրա վիզը։ Տանել չեմ կարողանում փաստաբաններին, իսկ սիսեռ բոլորովին չեմ սիրում։

Խեղճ Չիպոլինոն քիչ չչարչարվեց, որպեսզի համառ Խլուրդին համոզի։ Բայց նա հավատացած էր, որ չնայած իր կոպտությանը Խլուրդը ոսկի սիրտ ունի և երբեք չի հրաժարվի արդար գործին օգնելուց։

Այդպես էլ եղավ։ Վերջ ի վերջո Խլուրդը մի քիչ մեղմացավ և հատ֊հատ, հեզությամբ ասաց․

― Բավական է շաղակրատենք, սինյոր Չիպոլինո։ Ինչպես երևում է, դուք ճարպիկ լեզու ունեք։ Ավելի լավ է ցույց տվեք, թե ո՛ր կողմը փորեմ։

― Հյուսիս֊հյուսիս֊արևելքի ուղղությամբ, ― ուրախությունից վեր֊վեր թռչելով պատասխանեց Չիպոլինոն։

Կարճ ժամանակում Խլուրդը մի լայն ու երկար միջանցք փորեց մինչև կառափնարանի տակը։ Այստեղ նա ու Չիպոլինոն նստեցին ու սպասեցին, թե ինչ կլինի։ Երբ փոքրիկ դռնակը բացվեց, և սինյոր Սիսեռիկը պարանը վզին ընկավ ցած, նա մի ակնթարթում պարանը կտրեց և փաստաբանին կարտոֆիլի բուժիչ հյութ տվեց խմելու, որ Խլուրդը միշտ հետը ման էր ածում։ Բացի այդ, Չիպոլինոն կամաց սկսեց խփել փաստաբանի այտերին։ Կարտոֆիլի հյութը և ապտակները փաստաբանին ուշքի բերեցին։ Սինյոր Սիսեռիկն աչքերը բացեց, բայց դե գիտե՞ք, այնքան շշմած էր, որ իր փրկությանը չէր հավատում։

― Օ՜, սինյոր Չիպոլինո, ― բացականչեց նա, ― ուրեմն դուք էլ ինձ նման մեռել եք։ Ի՜նչ երջանկություն է, որ մենք հանդիպեցինք դրախտում։

― Ուշքի եկ, փաստաբան, ― միջամտեց Խլուրդը։ ― Այստեղ ոչ դրախտ կա, ոչ էլ դժոխք։ Ես էլ ոչ սուրբ Պետրոսն եմ, ոչ էլ սատանա, այլ ծեր Խլուրդն եմ և պետք է գնամ գործիս։ Դրա համար էլ եկեք ինչքան կարելի է այստեղից շուտ դուրս գանք, և աշխատեցեք իմ աչքին քիչ երևալ։ Ամեն անգամ, երբ ես հանդիպում եմ Չիպոլինոյին, արևահարվում եմ։

Իրականում կառափնարանի տակ կատարյալ խավար էր տիրում, բայց այդ նկուղն էլ այնքան լուսավոր էր թվում, որ նրա աչքերն ու գլուխը ցավեցին։

Վերջապես սինյոր Սիսեռիկը գլխի ընկավ, որ Չիպոլինոյի ու Խլուրդի շնորհիվ փրկվել է մահից։ Փաստաբանն անընդհատ շնորհակալություն էր հայտնում իր փրկիչներին։ Սկզբում նա առանձին֊առանձին գրկեց նրանց, հետո ուզեց երկուսին միասին գրկել, բայց դա չհաջողվեց, քանի որ ձեռները շատ կարճ էին։

Երբ վերջապես Սիսեռիկը հանգստացավ, երեքով ճամփա ընկան արդեն պատրաստի ստորանցքով։ Հասնելով ստորանցքի ծայիրն, Խլուրդը մի միջանցք էլ փորեց մինչև այն անձավը, որտեղ թաքնվում էին վարպետ Խաղողը, քավոր Դդումը, պրոֆեսոր Տանձը և մյուս փախստականները։

Փաստաբանին և նրա փրկարարներին նրանք դիմավորեցին ուրախ բացականչություններով։ Բոլորն էլ մոռացան, որ դեռ վերջերս սինյոր Սիսեռիկն իրենց թշնամին էր։

Իր նոր բարեկամներին հրաժեշտ տալով, Խլուրդը չկարողացավ արցունքները պահել։

― Սինյորներ, ― ասաց նա, ― եթե դուք գոնե մի կաթիլ առողջ դատողություն ունենայիք, դուք ինձ հետ կբնակվեիք հողի տակ։ Այնտեղ ոչ կախաղան կա, ոչ ասպետ Պոմիդոր, ոչ իշխան Լիմոն, ոչ էլ նրա Լիմոնուկները։ Հանգստություն և մթություն, ահա թե ինչն է կարևոր այս աշխարհում։ Բոլոր դեպքերում, եթե ես ձեզ պետք գամ, ահա այս անցքի մեջ մի գրություն գցեք։ Ես երբեմն կգամ այստեղ, որպեսզի տեսնեմ, թե ինչպես են գնում ձեր գործերը։ Իսկ այժմ՝ հաջողություն ձեզ։

Նրանք ջերմորեն հրաժեշտ տվին ծեր Խլուրդին, և դեռ բոլորը չէին ողջագուրվել, երբ սինյոր Սիսեռիկն այնպես խփեց իր ճակատին, որ չկարողացավ ոտքին մնալ և ընկավ մեջքի վրա։

― Ի՜նչ թափթփվածն եմ ես, ի՛նչ բերանբացը։ Իմ ցրվածությունը վերջ ի վերջո ինձ կկործանի։

― Դուք որևէ բա՞ն եք մոռացել, ― փաստաբանին գետնից բարձրացնելով և նրա շորերից փոշին թափ տալով, քաղաքավարությամբ հարցրեց սամաներ Դդումը։

Այստեղ սինյոր Սիսեռիկը փախստականներին պատմեց Պոմիդորի հետ ունեցած իր խոսակցության և ասպետի նոր դավաճանության մասին։

Նա իր ճառն ավարտեց հետևյալ խոսքերով․

― Սինյորներ, գիտե՞ք, որ հենց այս րոպեին, երբ մենք այստեղ զրուցում ենք, Լիմոնուկները քրքրում են ամբողջ անտառը։ Նրանց հրամայված է գտնել ձեր տնակը և տանել ամրոցի դարբասի մոտ։

Առանց մի խոսք ասելու Չիպոլինոն նետվեց անտառի խորքը և շուտով հայտնվեց կաղնու տակ քավոր Հավամրգու մոտ։ Բայց տնակն արդեն այնտեղ չէր․․․

Քավոր Հավամրգին կաղնու արմատների մոտ կուչ եկած հոնգուր֊հոնգուր լար էր լինում։

― Ա՜խ, իմ սիրուն տնակ, իմ լա՛վ, հարմարավետ տնակ։

― Լիմոնուկներն այստեղ եղե՞լ են, ― հարցրեց Չիպոլինոն։

― Այո՛, այո՛, նրանք ամեն ինչ տարան, և՛ տնակը, և՛ մկրատի կեսը, և՛ ածելին, և՛ հայտարարությունը, և՛ նույնիսկ զան֊գա֊կը։

Չիպոլինոն ծոծորակը քորեց։ Այս անգամ նրան երկու բիզ էր հարկավոր, որ կարողանար մի բան հնարել, բայց նա նույնիսկ մեկը չուներ։ Քնքշորեն շոյելով քավոր Հավամրգու ուսերը, Չիպոլինոն նրան տարավ քարանձավ, իր բարեկամների մոտ։